Hoelang duurt het om weer tot rust te komen?
Zolang er een stressprikkel is, blijft je lichaam in de vecht- of vluchtmodus. Pas als de kust weer veilig is, stopt de productie van adrenaline en cortisol.
Op dat moment keert je lichaam weer terug naar ‘de normale stand’. De hormonen die nog in je bloedbaan zitten, worden afgebroken en afgevoerd.
De afbraak van adrenaline duurt enkele minuten. De afbraak van cortisol enkele uren. Uiteindelijk ben je dus na een paar uur weer de oude. Dit geldt alleen niet in alle gevallen, alleen bij stress van korte duur.
Als stress te lang aanhoudt of te frequent voorkomt kunnen meerdere systemen ontregeld of zelfs beschadigd raken. Hoe dat zit leggen we hieronder uit.
Samenvatting: Pas als de stressprikkel weg is, keert je lichaam terug naar de ruststand. Je lijf breekt de ‘stress-stoffen’ in je lichaam af. Na een paar uur ben je weer de oude. Echter, houdt de stress te lang aan, dan is dit niet altijd het geval.
Waarom herstel ik zo traag na stress?
Hoe snel je van stress herstelt is persoonlijk. Het verloop van de herstelperiode hangt af van drie factoren:
- Je basisgezondheid voorafgaand aan de stress
- De duur, ernst en hoe je ermee omgaat
- De sociale steun die je krijgt
Je basisgezondheid voorafgaand aan stress
Tijdens stress maak je meer vrije radicalen aan [3]. Dat zijn deeltjes die schade kunnen toebrengen aan je cellen. Die schade noem je met een moeilijk woord ‘oxidatieve stress’ [4].
Oxidatieve stress kan van negatieve invloed zijn op je bloedvaten, je hersenen en je spieren [4]. Ook kan het de aanmaak van energie in je lichaam flink verstoren.
Dat komt doordat het de mitochondriën in je cellen beschadigt [5]. Mitochondriën zijn verantwoordelijk voor de productie van energie in je lichaam.
Dat je moe en uitgeput bent na een stressvolle tijd is dus niet verrassend. Hoe snel je van die vermoeidheid herstelt hangt af van je gezondheid voor de stressvolle periode. Hoe gezonder je bent vóór een stressvolle periode, des te sneller je herstelt.
Samenvatting: Tijdens stress maak je meer vrije radicalen aan. Als stress lang aanhoudt, kunnen stoffen je cellen beschadigen. Hoe gezonder je bent voor een stressvolle periode, hoe sneller je herstelt.
Stress: duur, ernst en hoe je ermee omgaat
Zowel ernstige trauma’s als het opstapelen van kleine, maar wel steeds toenemende stressprikkels kunnen leiden tot schade in je lichaam.
Hoelang het duurt voordat stress uit je lichaam is, is niet alleen afhankelijk van wat voor stress je hebt ervaren of hoelang de stress heeft geduurd. Het maakt ook heel veel uit hoe je ermee omgaat [6].
Een gezonde levensstijl zorgt ervoor dat je stress sneller en beter kunt verwerken [6]. Dit zijn enkele korte tips:
- Eet gezond
- Beweeg voldoende
- Zorg voor genoeg rustmomenten
- Slaap voldoende
- Ondersteun jezelf met vitaminen en mineralen
Samenvatting: De duur en de hevigheid van de stressperiode hebben logischerwijs effect op de duur van het herstel. Ook een gezonde levensstijl draagt bij aan een sneller herstel.
De sociale steun die je krijgt
Onderzoek toont aan dat mensen die omringd zijn door vrienden en familie sneller herstellen [7]. Zoek tijdens en na drukke periodes dus extra vaak de mensen op bij wie jij je lekker voelt.
Durf om steun te vragen bij mensen uit je omgeving. Dan zal je sneller je oude, energieke, zelf zijn.
Samenvatting: Een sociaal vangnet kan ervoor zorgen dat je sneller herstelt van een stressperiode.
Hoe weet ik of ik helemaal hersteld ben?
Om te achterhalen of je helemaal hersteld bent van stress kun je gebruikmaken van verschillende parameters.
Je bioritme is bijvoorbeeld een goeie parameter om te achterhalen of de spanningen helemaal uit je lichaam verdwenen zijn.
Slaap je gemakkelijk in en word je elke dag spontaan en uitgerust wakker, dan kan je erop vertrouwen dat je stressreactie ten einde is. Zeker wanneer je daarbij ook deze dingen kunt afvinken:
- Ik heb voldoende energie gedurende de dag
- Ik heb zin om mensen te zien en leuke dingen te doen
- Mijn bloeddruk is normaal
- Ik voel me niet angstig of opgejaagd
Verder kun je meten of je hartslag laag en variabel is. Dat kun je doen met een hartslagvariabiliteitsmeter die je kunt downloaden op je telefoon.
Samenvatting: Dat je weer de oude bent na een stressvolle periode kun je onder ander merken aan de kwaliteit van je slaap, of je voldoende energie hebt en of je bloeddruk normaal is.
Hoe kan ik stress voorkomen?
Uiteraard is het allerbeste om een drukke agenda en stressvolle activiteiten zoveel mogelijk te vermijden. Dat is alleen gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Verder kan je er preventief voor zorgen dat je fit en gezond bent, zodat je stressbestendiger wordt. Dat doe je door gezond te eten, voldoende rust te nemen, genoeg te bewegen en het gebruik van supplementen.
Wil je graag 10 concrete tips om stress te vermijden of om sneller te herstellen na een drukke periode? Lees dan dit artikel.
