Zink

We hebben zink nodig voor meer dan 300 processen in ons lichaam. Zink draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem en tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve schade. Ook draagt zink bij tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting en draagt het bij tot de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed.

Het mineraal zink wordt aangetroffen in botten, spieren, lever, nieren en huid. Op ijzer na is zink het meest voorkomende spoorelement in het menselijk lichaam. Een spoorelement is een mineraal dat je maar in kleine hoeveelheden nodig hebt, maar dat wel essentieel is voor veel verschillende lichaamsfuncties. We halen zink uit ons eten. Helaas bevat dit niet altijd voldoende zink of eten we onvoldoende zinkrijke producten.

Om voldoende zink binnen te krijgen eet je veel schaal- en schelpdieren, (orgaan)vlees, noten, granen, zuivel en gevogelte. Vooral oesters zitten vol met zink. Niet voor niets staan deze schelpdieren bekend als lustopwekkend. Zou dat komen doordat ze dankzij zink bijdragen tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting en tot de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed?

Zink vind je ook terug in granen en plantaardig eten, maar het beste neem je toch dierlijke voedingsmiddelen. Het probleem met graan is namelijk dat het een stofje bevat dat de opname van zink in het lichaam verhindert: fytaat. Als je vegetarisch of veganistisch bent kan het daarom een extra uitdaging zijn om voldoende zink binnen te krijgen.

Bovendien is de hoeveelheid zink in onze voeding afgenomen sinds het ontstaan van de landbouw. Daarbij is het eten van zinkrijke voeding één ding, je lichaam moet deze zink ook nog uit die voeding halen. Dat gaat vaak mis. Niet iedereen heeft een even goede opname van dit essentiële mineraal. Allemaal redenen om goed te letten op je zinkinname en eventueel zink aan te vullen met een kwalitatief supplement.

Een goede zinkstatus is belangrijk, want heel veel functies in je lichaam zijn afhankelijk van zink. De zinkstatus is een maat voor hoeveel zink er in je bloed zit. Maar let op: je zinkstatus is niet altijd gelijk aan je zinkinname. Zo kan het best zijn dat je lekker veel zinkrijke producten eet, maar dat je opname verstoord is. Dan is je zinkstatus alsnog laag. En dat is niet gunstig. 

Het mooie van ons lichaam is dat het opnamevermogen omhooggaat als we meer zink nodig hebben. Dan haalt je lichaam dus meer zink uit je voeding. Normaal gesproken is de opname van zink uit ons eten ongeveer 15-40%. Als je zinkstatus te laag is kan je lichaam dit verhogen tot wel 92%. Zo regelt het lichaam zelf hoeveel zink het binnenkrijgt. Maar dit is natuurlijk nooit meer dan er in je voeding zit. Dus als dat niet zo veel is, kan aanvulling nog steeds nodig zijn. Een goed supplement zorgt dan voor voldoende aanbod.

Zink is een echte alleskunner, zo kan je het gebruiken:

• Op die tijden in het jaar dat je weerstand wel wat meer ondersteuning kan gebruiken: Zink draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem.
• Op de momenten in je leven dat je je vruchtbaarheid aandacht wilt geven: zink draagt bij tot een normale vruchtbaarheid van mannen en vrouwen.
• Tijdens momenten dat je hulp kan gebruiken met je hormonen: Zink draagt bij tot de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed.
• Als je haar of je huid wel een extraatje kan gebruiken: zink draagt bij tot de instandhouding van normaal haar en tot de instandhouding van een normale huid.
• Op de momenten dat je veel vraagt van je ogen of om scherp te blijven zien: zink draagt bij tot de instandhouding van een normaal gezichtsvermogen.

Wist je dat je lichaam moeilijk zink kan opslaan? We vinden het weliswaar terug in onze botten en organen maar het gaat dan over een kleine buffer. Een tijdelijk verhoogde zinkbehoefte, of lage inname, kan dus vrij snel grote impact hebben op onze zinkstatus en hiermee een tekort veroorzaken. 

Je doet misschien al je best, toch kan het gebeuren dat je een te lage zinkstatus hebt. Situaties die vragen om aanvulling van zink: bij een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon, veel bewegen en dus zweten, op vakantie in een warm land of als je regelmatig alcohol drinkt.

Een zinktekort merk je doordat je bijvoorbeeld je reuk en smaak verliest. Toch is het bij zink niet altijd duidelijk dat je een tekort hebt. Bovendien heeft ons lichaam een handige manier om dit mineraal intern te herverdelen en zo langer met een buffer te doen. Als een orgaan of weefsel snel zink nodig heeft, kan het uit de lever en botten worden gehaald. Dit is natuurlijk geen oplossing voor de lange termijn.

Deze subtiele signalen geeft je lichaam bij een zinktekort:

• Het binnenkrijgen van voldoende zink draagt bij tot de instandhouding van een normale huid en normaal haar. Een zinktekort kan bovendien invloed hebben op je nagels, omdat zink bijdraagt tot de instandhouding van normale nagels.
• Bij mannen kan een zinktekort invloed hebben op de vruchtbaarheid, omdat zink bijdraagt tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting.
• Als je merkt dat jouw weerstand ondersteuning kan gebruiken. Zink draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem.

Zink bestaat in verschillende vormen. Een mineraal of spoorelement, zoals zink, zit gebonden aan een stof. Je kan zink binden aan een organische stof of een anorganische stof. De organische verbindingen worden beter opgenomen door het lichaam, omdat ze beter herkend worden.

Zo heb je de volgende organische verbindingen van zink:

• Zink gebonden aan aminozuren zoals zinkmethionine of zinkbisglycinaat. Deze aminozuurgebonden vormen vermijden mineralencompetitie en worden het beste opgenomen in het lichaam.
• Zink gebonden aan organische zuren, zinkcitraat, zinkorotaat, zinkgluconaat en zinkpicolinaat. Deze bindingen zitten vaak in bijvoorbeeld een multivitamine.
• Zink gebonden aan vitamine C (zinkascorbaat). Door vitamine C aan zink te binden wordt vitamine C minder zuur en krijg je tegelijkertijd extra zink binnen.

Naast organische bindingen zijn er ook anorganische verbindingen:

• Zinkzouten, zoals zinkoxide en zinksulfaat. Het nadeel van zinkzouten is dat ze niet goed worden opgenomen in het lichaam.

Mannen kunnen in bepaalde situaties baat hebben bij extra zink. Het mineraal is belangrijk voor mannen omdat zink bijdraagt tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting. Bovendien draagt zink bij aan de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed. Testosteron wordt ook wel het mannelijk hormoon genoemd.

Vrouwen kunnen behoefte hebben aan extra zink. Hormonen zijn belangrijke signaalstoffen in je lichaam, ze zorgen ervoor dat al je organen met elkaar communiceren. Ook als je de pil slikt kan je baat hebben bij extra zink, want vrouwen die de pil slikken hebben vaker een zinktekort.

Zink is in alle fases van de vruchtbaarheid en rondom de zwangerschap van belang. Wist je bijvoorbeeld dat je om zwanger te worden ook zink kunt innemen? Het draagt namelijk bij tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting. Als je zwanger bent of borstvoeding geeft heb je ook een hogere zinkbehoefte omdat jouw zink doorgegeven wordt aan de baby. Dat is belangrijk voor je baby omdat zink bijdraagt tot een normale DNA-synthese en een rol speelt in het celdelingsproces. Vrouwen die borstvoeding geven, geven in de eerste maanden ongeveer 2 milligram zink per dag aan hun baby.

Zink is veilig en je kan dan ook veilig extra zink nemen. Het kan helpen om je voeding aan te vullen met een supplement. Je kunt zink ook veilig innemen als ondersteuning in specifieke situaties, bijvoorbeeld omdat zink bijdraagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem. 

De bovengrens van je zinkinname is 50 mg. Neem je meer dan 50 mg per dag in dan kan dat voor een disbalans zorgen. Dat komt omdat de verschillende voedingsstoffen met elkaar samenwerken, maar elkaar soms ook tegenwerken. In het geval van te veel zink komt de opname van koper in het gedrang en kan je koperstatus dalen.

• Check de zinkvorm: gebruik de goed opneembare vorm van zink: zinkmethionine.
• Check elementair zink: dit is de hoeveelheid die het lichaam daadwerkelijk kan gebruiken.
• Check of een product vrij is van onnodige toevoegingen of hulpstoffen.
• Check de innamevorm: kleine capsules of tabletten zijn makkelijk slikbaar.
• Check doseringsvorm: is flexibel doseren mogelijk? Zo ja, dat helpt je om weg te blijven van de mineraaldisbalans (zie veiligheid van zink).

Zink is een belangrijk mineraal voor veel processen in ons lichaam, zo draagt het bij tot de normale werking van het immuunsysteem. Maar zink is niet het enige belangrijke mineraal, want ook koper en selenium dragen bij tot de normale werking van het immuunsysteem. De mineralen zink en magnesium dragen bij aan de instandhouding van normale botten. Het is goed om alle verschillende mineralen binnen te krijgen. Mineralen werken namelijk vaak met elkaar samen. 

Zink aanvullen kan je doen met een zinksupplement. Het kan ook zijn dat je een bredere behoefte hebt om je basisgezondheid te ondersteunen. Dan is een combinatieproduct een prima oplossing. Kies dan voor een multi-mineraalformule met in ieder geval zink en selenium, koper en magnesium.

Bonusan heeft zinkmethionine in capsules. De kleine capsules zijn makkelijk te slikken en kunnen naar behoefte geopend worden. Als je de capsules opent kun je de inhoud makkelijk met water of sap mengen. Zo wordt het innemen van supplementen nóg eenvoudiger.